Estrogen là một nhóm hormone quan trọng đối với sức khỏe phụ nữ, không chỉ có vai trò trong phát triển cơ quan sinh dục mà còn ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh khác của sức khỏe tổng thể. Thiếu hụt estrogen, mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng có thể tạo ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe. Vậy estrogen là gì? Tại sao nồng độ estrogen lại giảm mạnh? Thiếu hụt estrogen ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe tổng thể của phụ nữ?
Nếu bạn đang gặp phải những băn khoăn trên và đang tìm kiếm giải pháp khắc phục tình trạng này, bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin hữu ích.
Estrogen và vai trò của nó trong cơ thể
Estrogen là hormone được sản xuất chủ yếu từ buồng trứng, đóng vai trò quyết định trong việc duy trì trạng thái sức khỏe của phụ nữ. Hormone này giúp điều chỉnh nhiều chức năng trong cơ thể, bao gồm:
- Cải thiện độ ẩm và độ đàn hồi của da
- Duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định
- Bảo vệ sức khỏe xương
- Điều tiết nồng độ cholesterol trong gan
Nồng độ estrogen trong cơ thể thường không cố định. Tuy nhiên, nếu nồng độ này giảm quá mức, phụ nữ có thể đối mặt với hàng loạt vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Nguyên nhân gây thiếu hụt estrogen
Phụ nữ ở mọi lứa tuổi đều có nguy cơ thiếu hụt estrogen do nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu liên quan đến sự suy giảm chức năng buồng trứng. Tình trạng suy giảm nồng độ estrogen là phổ biến trong giai đoạn tiền mãn kinh, khi cơ thể bước vào thời kỳ này, điều này dẫn đến sự suy giảm sinh sản. Tuy nhiên, nồng độ hormone này có thể giảm sớm hơn từ vài năm trước đó.
Ngoài ra, thiếu hụt estrogen còn có thể phát sinh do một số lý do khác, bao gồm:
- Các tình trạng sức khỏe bẩm sinh, ví dụ như hội chứng Turner
- Rối loạn tuyến giáp
- Chế độ ăn thiếu dinh dưỡng
- Sử dụng thuốc điều trị hormone
- Tăng hoạt động thể chất
- Có tiền sử gia đình về các vấn đề nội tiết tố
Tác động của tình trạng thiếu hụt estrogen đến sức khỏe
Tác động của thiếu hụt estrogen đến sức khỏe
Nồng độ estrogen thấp có thể dẫn đến nhiều triệu chứng và vấn đề sức khỏe, trong đó có các triệu chứng sau:
- Kinh nguyệt không đều: Estrogen là một trong những hormone chính điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt. Do đó, nếu nồng độ estrogen thấp, chu kỳ kinh nguyệt có thể bị rối loạn.
- Vô sinh: Thiếu hụt estrogen có thể gây cản trở quá trình rụng trứng, ảnh hưởng đến khả năng mang thai.
- Xương yếu: Estrogen giúp duy trì sức khỏe của xương, vì vậy, thiếu hụt hormone này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh loãng xương.
- Khô âm đạo: Hormone này cũng giúp duy trì độ ẩm trong âm đạo. Do đó, nồng độ estrogen thấp có thể gây ra tình trạng khô âm đạo, dẫn đến khó chịu trong quan hệ tình dục.
- Cảm xúc thất thường: Một số chuyên gia cho rằng tình trạng thiếu hụt estrogen có thể khiến cơ thể sản xuất ít serotonin hơn, dẫn đến thay đổi tâm trạng tiêu cực hoặc trầm cảm.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Nồng độ estrogen thấp có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của niêm mạc đường tiết niệu, tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng tấn công và gây ra nhiễm trùng.
Bên cạnh đó, estrogen còn đóng vai trò trong việc kiểm soát cân nặng và tích trữ chất béo, vì vậy, thiếu hụt hormone này có thể góp phần gây ra tình trạng:
- Tăng cân và thay đổi tỷ lệ mỡ cơ thể
Mặc dù việc tăng cân do thiếu hụt estrogen không phải là vấn đề quá nghiêm trọng, nhưng bạn có thể kiểm soát điều này bằng cách xây dựng một chế độ dinh dưỡng lành mạnh và tập luyện thể dục thường xuyên.
Làm thế nào để nhận biết nồng độ estrogen đang giảm?
Thông thường, bác sĩ sẽ bắt đầu quá trình chẩn đoán tình trạng thiếu hụt estrogen bằng cách:
- Khám sức khỏe tổng quát
- Kiểm tra tiền sử bệnh
- Xem xét các triệu chứng, bao gồm dấu hiệu liên quan đến rối loạn tuyến giáp
Để xác định nguyên nhân gây suy giảm hormone, bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện xét nghiệm máu nhằm kiểm tra nồng độ estrogen.
Các lựa chọn điều trị thiếu hụt estrogen
Điều trị thiếu hụt estrogen
Nồng độ estrogen thấp không cần phải được điều trị cấp bách. Tuy nhiên, nếu triệu chứng làm bạn gặp khó khăn, bác sĩ có thể đưa ra giải pháp điều trị phù hợp, chẳng hạn như:
Điều trị bằng liệu pháp thay thế hormone
Liệu pháp thay thế hormone (HRT) là phương pháp phổ biến nhất để điều trị tình trạng suy giảm nồng độ estrogen. Phương pháp này có nhiều loại khác nhau, nhưng bác sĩ thường khuyên bạn nên sử dụng kết hợp estrogen và progesterone để đạt hiệu quả cân bằng hormone tốt nhất.
Đối tượng chủ yếu của liệu pháp thay thế hormone thường là phụ nữ sắp bước vào thời kỳ mãn kinh hoặc đang trải qua các triệu chứng sau mãn kinh. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý rằng liệu pháp này có thể gây ra một số tác dụng phụ như đầy hơi, đau đầu và chảy máu âm đạo.
Ngoài ra, liệu pháp thay thế hormone có thể được sử dụng bằng nhiều cách, chẳng hạn như:
- Uống
- Bôi trực tiếp lên da
- Đặt tại âm đạo
- Tiêm
Tùy theo tình trạng sức khỏe của từng người, bác sĩ sẽ quyết định liệu pháp điều trị thích hợp.
Một vấn đề khác mà bạn cần lưu ý là không phải ai cũng có thể áp dụng liệu pháp này. Những người không phù hợp bao gồm:
- Có tiền sử đột quỵ
- Bệnh tim
- Tăng huyết áp
Điều trị bằng liệu pháp estrogen
Thông thường, liệu pháp estrogen chủ yếu dành cho tình trạng thiếu hụt nội tiết tố nữ do một số nguyên nhân như cắt bỏ buồng trứng. Tuy nhiên, đôi khi bác sĩ cũng có thể yêu cầu bệnh nhân áp dụng phương pháp này để đối phó với các triệu chứng mãn kinh khó chịu.
Một số biện pháp khắc phục tình trạng này
Tập thể dục
Cho đến thời điểm hiện tại, các nhà khoa học vẫn chưa chứng minh được những phương pháp tăng nồng độ estrogen tự nhiên có đem lại hiệu quả như mong đợi. Tuy nhiên, một vài thay đổi nhỏ trong lối sống cũng như chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện triệu chứng, bao gồm:
Duy trì cân nặng khỏe mạnh
Nếu trọng lượng cơ thể quá thấp, nồng độ estrogen có thể giảm xuống để “kéo” chỉ số cân nặng lên. Do đó, việc duy trì trọng lượng khỏe mạnh có thể ngăn ngừa tình trạng này xảy ra.
Tập thể dục vừa phải
Đôi khi, luyện tập quá sức cũng có thể là nguyên nhân làm suy giảm quá trình sản sinh estrogen. Vì vậy, nếu bạn muốn tăng cường nồng độ hormone này, bạn nên lưu ý để tránh tình trạng luyện tập quá sức.
Sử dụng nhiều thực phẩm giàu đậu nành
Nhiều người thường thắc mắc liệu sử dụng sữa đậu nành có cải thiện không? Mặc dù khả năng cải thiện nồng độ estrogen của đậu nành vẫn còn gây nhiều tranh cãi trong giới khoa học, nhưng một số chuyên gia cho rằng isoflavone, một dạng phytoestrogen, trong thực phẩm này có thể làm giảm triệu chứng mãn kinh do thiếu hụt estrogen.
Tuy nhiên, việc tiêu thụ nhiều đậu nành có thể gây tác dụng phụ ở một số đối tượng. Vì vậy, trước khi quyết định áp dụng biện pháp này, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
Tình trạng thiếu hụt estrogen sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể của phụ nữ. Vì vậy, nếu bạn bắt gặp bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy suy giảm nồng độ estrogen, hãy nhanh chóng tìm gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác tình trạng và được điều trị hiệu quả.